Oleksandrija
Oleksandrija (ukrainisch Олександрія; russisch Александрия Alexandrija) ist eine Stadt in der Oblast Kirowohrad in der zentralen Ukraine und Verwaltungssitz des Rajon Oleksandrija mit 82.000 (2015[1]) Einwohnern.

Oleksandrija | |||
Олександрія | |||
![]() |
| ||
Basisdaten | |||
---|---|---|---|
Oblast: | Oblast Kirowohrad | ||
Rajon: | Rajon Oleksandrija | ||
Höhe: | 107 m | ||
Fläche: | 55,0 km² | ||
Einwohner: | 76.097 (1. Januar 2022) | ||
Bevölkerungsdichte: | 1.384 Einwohner je km² | ||
Postleitzahlen: | 28000 | ||
Vorwahl: | +380 5235 | ||
Geographische Lage: | 48° 40′ N, 33° 7′ O | ||
KATOTTH: | UA35080050010051027 | ||
KOATUU: | 3510300000 | ||
Verwaltungsgliederung: | 1 Stadt, 1 Siedlung städtischen Typs, 12 Dörfer | ||
Adresse: | пр. Леніна 59 28000 м. Олександрія | ||
Website: | http://olexrada.gov.ua/ | ||
Statistische Informationen | |||
|
Geographie und Klima
Geographische Lage
Oleksandrija ist ein wichtiger Verkehrsknotenpunkt in der Oblast Kirowohrad in der historischen Region des „Wilden Feldes“ am Ufer des Inhulez, einem Nebenfluss des Dnepr, und der Beresiwka, die hier in den Inhulez mündet.

Die Stadt liegt an der Fernstraße M 04 einer Teilstrecke der E 50 sowie an der Fernstraße M 22, die nach Poltawa führt. Außerdem hat die Stadt einen Bahnhof an der Bahnstrecke von Kiew nach Dnipro. Die Entfernung nach Kropywnyzkyj, der Hauptstadt der Oblast, beträgt 75 km, nach Schowti Wody 61 km, Switlowodsk liegt in 64 km Entfernung und nach Kiew sind es 323 km.
Verwaltungsgliederung
Am 12. Juni 2020 wurde die Stadt zum Zentrum der neugegründeten Stadtgemeinde Oleksandrija (Олександрійська міська громада/Oleksandrijska miska hromada). Zu dieser zählen die Siedlung städtischen Typs Oleksandrijske und 12 in der untenstehenden Tabelle aufgelisteten Dörfer[2], bis dahin bildete sie zusammen mit den Siedlungen städtischen Typs Oleksandrijske und Pantajiwka (bis 2019) sowie den Dörfern Holowkiwske, Marto-Iwaniwka, Oleksandro-Stepaniwka und Swenyhorodka die gleichnamige Stadtratsgemeinde Oleksandrija (Олександрійська міська рада/Oleksandrijska miska rada) unter Oblastverwaltung im Zentrum des ihn umgebenden Rajons Oleksandrija.
Am 17. Juli 2020 kam es im Zuge einer großen Rajonsreform zum Anschluss des Rajonsgebietes an den Rajon Oleksandrija[3].
Folgende Orte sind neben dem Hauptort Oleksandrija Teil der Gemeinde:
Name | ||
---|---|---|
ukrainisch transkribiert | ukrainisch | russisch |
Hajok | Гайок | Гаёк (Gajok) |
Holowkiwka | Головківка | Головковка (Golowkowka) |
Holowkiwske | Головківське | Головковское (Golowkowskoje) |
Ismajliwka | Ізмайлівка | Измайловка (Ismailowka) |
Iwaniwka | Іванівка | Ивановка (Iwanowka) |
Koroliwka | Королівка | Королёвка (Koroljowka) |
Marto-Iwaniwka | Марто-Іванівка | Марто-Ивановка (Marto-Iwanowka) |
Oleksandrijske | Олександрійське | Александрийское (Alexandrijskoje) |
Oleksandro-Stepaniwka | Олександро-Степанівка | Александро-Степановка (Aleksandro-Stepanowka) |
Pischtschanyj Brid | Піщаний Брід | Песчаный Брод (Pestschany Brod) |
Pustelnykowe | Пустельникове | Пустельниково (Pustelnikowo) |
Swenyhorodka | Звенигородка | Звенигородка (Swenigorodka) |
Wydne | Видне | Видное (Widnoje) |

Klima
Das Klima ist gemäßigt kontinental. Die Sommer sind lang und heiß, die Winter kurz. Die Niederschläge sind ungleich über das Jahr verteilt. Im Sommer fallen 336 mm, im Winter nur 177 mm Niederschlag.
Geschichte
Die Stadt wurde 1746 als Siedlung Ussiwka durch Saporoger Kosaken gegründet. Im Jahre 1755 begannen Serben sich in Ussiwka niederzulassen und seit 1784 trägt der Ort den Namen Oleksandrija. Von 1805 bis 1920 war die Stadt Verwaltungszentrum der Ujesd Alexandrija im Gouvernement Cherson.

Die Entwicklung von Handwerk und Handel und die Entstehung der Eisenbahn im Jahr 1869 hat dazu beigetragen, dass Alexandria zu einer kleinen Stadt heranwuchs.[4]

1919 war Oleksandrija das Zentrum des Aufstandes gegen die sowjetische Herrschaft in der Ukraine unter Ataman Nikifor Grigorjew.
Die Stadt war vom 6. August 1941 bis zum 6. Dezember 1943 durch Truppen der deutschen Wehrmacht besetzt und trug den Namen Alexandria. Während dieser Zeit war die Stadt Hauptort des Kreisgebietes Alexandria-Ingulez innerhalb des Reichskommissariat Ukraine.

Während des Russische Invasion in der Ukraine, am 15. April 2022, um 22:26 Uhr, schlugen die Russen mit zwei Raketen die Infrastruktur des Flugplatzes der Stadt ein.[5] Später berichteten der Vorsitzende des Kirowohrader Regionalrats, Andriy Raikovych, und der Bürgermeister von Oleksandria, Serhiy Kuzmenko, dass es bei dem Angriff Tote und Verletzte gegeben habe.[6][7]

Sport
.jpg.webp)
Im Fußball wird die Stadt durch den Verein FK Oleksandrija vertreten, der, nachdem er in der Saison 2011/2012 in der höchsten Spielklasse im ukrainischen Fußball, der Ukrainischen Premjer-Liha spielte, in der Saison 2012/2013 wieder in der zweithöchsten Liga, der Perscha Liha spielt. 2015 gelang der erneute Aufstieg in die höchste ukrainische Liga.
Söhne und Töchter der Stadt
- Pjotr Koschewoi (1904–1976), Marschall der Sowjetunion
- Jurij Krawtschenko (1951–2005), Politiker
- Ihor Nassalyk (* 1962), Politiker
- Artem Poljarus (* 1992), Fußballspieler
- Leonid Popow (* 1945), sowjetischer Kosmonaut
- Sholom Secunda (1894–1974), jüdischer Musiker, Komponist
- Ihor Schewtschenko (* 1971), ukrainischer Politiker
- Dmitrij Tschižewskij (1894–1977), deutscher Slawist, Philosoph und Kulturwissenschaftler russisch-ukrainischer Herkunft
Weblinks
- Seite über die Stadt Oleksandrijcca (russisch)
- Seite der Stadt (russisch)
Einzelnachweise
- Bevölkerungszahlen auf pop-stat.mashke.org
- Кабінет Міністрів України Розпорядження від 12 червня 2020 р. № 716-р "Про визначення адміністративних центрів та затвердження територій територіальних громад Кіровоградської області"
- Верховна Рада України; Постанова від від 17.07.2020 № 807-IX Про утворення та ліквідацію районів
- Stadtgeschichte (Memento des vom 9. Oktober 2013 im Internet Archive) Info: Der Archivlink wurde automatisch eingesetzt und noch nicht geprüft. Bitte prüfe Original- und Archivlink gemäß Anleitung und entferne dann diesen Hinweis. (ukrainisch)
- Кіровоградщина: росіяни вдарили ракетами по аеродрому в Олександрії. In: Українська правда. Abgerufen am 16. April 2022 (ukrainisch).
- Андрій Райкович - Доброго ранку всій Україні!... Abgerufen am 16. April 2022 (ukrainisch).
- Сергій Кузьменко - офіційна сторінка. In: Facebook. Abgerufen am 16. April 2022 (ukrainisch).
- Volkszählung des Russischen Reiches im Jahre 1897
- Universeller russischer Kalender für 1919
- Volkszählung der UdSSR 1959 auf webgeo.ru (russisch)
- Volkszählung der UdSSR 1970 auf webgeo.ru (russisch)